Loni imwishyuza miliyari 1 Frw! Ibidasanzwe utamenye byabereye mu rubanza rwa Kabuga Félicien

Urubanza rwa Kabuga Félicien, umwe mu bashinjwa kugira uruhare rukomeye muri Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994, ntirwasoje uko benshi babyifuzaga. Uyu mugabo wigeze kuba umwe mu baherwe bakomeye mu Rwanda, ubu asigaye azwi no ku rundi ruhande rutamenyerewe cyane: kuba asize ideni rya miliyoni zisaga imwe z’amadolari ya Amerika (arenga miliyari 1 Frw) afitiye Loni.

Kuva Kabuga yafungwa mu 2020 kugeza igihe urubanza rwe rihagarikiwe burundu mu 2023 kubera uburwayi bukomeye, yitabwagaho n’inkiko mpuzamahanga za Loni. Loni ni yo yamwishyuriraga buri kimwe: icumbi, imiti, abaganga, abamwunganira mu mategeko, ubwirinzi, ingendo, n’izindi serivisi zose zijyanye no gukomeza kumufasha mu rubanza.

Mu byumweru bimwe, amafaranga yakenerwaga ku buzima bwa Kabuga yageraga ku 50,000$ (asaga miliyoni 60 Frw). Ibi byaterwaga ahanini n’ubuzima bwe bwihariye bw’amagara make, ubukure (Kabuga afite imyaka irenga 90), ndetse n’uburyo uburwayi bwe bwitabwaho n’abaganga bo ku rwego rwo hejuru.

Abunganira Kabuga barimo n’abo Leta yishyurira (pro deo lawyers), nabo bishyurwaga na Loni. Bose babaga bagomba guhembwa buri kwezi kandi bategura ibyangombwa byose by’ubwirinzi ku rwego mpuzamahanga. Abasesenguzi bavuga ko uru rubanza rushobora kuba rwarashyizwemo amafaranga menshi kurusha andi menshi yabaye mu mateka y’ubutabera mpuzamahanga.

Iri deni rihangayikishije bamwe mu bantu bakurikirana ubutabera, kuko nta bimenyetso bifatika bihari by’uko Kabuga cyangwa umuryango we bazishyura aya mafaranga. Imitungo ye myinshi yagiye isenyuka cyangwa igafatirwa, ndetse hari aho byagaragajwe ko nta bushobozi afite bwo kwiyishyurira n’ibanze.

Nubwo urubanza rwahagaritswe kubera ko Kabuga atakibasha kwiregura (bitewe n’indwara), ibyo aregwa ntabwo byakuweho. Urukiko rwagize ruti: “Yaba aburana cyangwa ataburana, ibyaha aregwa ntibyahanaguweho.” Ibi bivuze ko amateka akomeza kumufata nk’umwe mu bakekwaho ibyaha bikomeye bya Jenoside, nubwo hatabayeho igihano gishingiye ku rubanza rusanzwe.

Kabuga Félicien ntiyazize gusa ubutabera, ahubwo yasize amateka yihariye mu mategeko mpuzamahanga. Kuba umuntu wigeze kuba umukire ku rwego rwo hejuru, none akaba asize ideni rya miliyoni zisaga imwe afitiye Loni, ni isomo rikomeye ku isi yose. Ryerekana uko ubutabera bushobora gutwara ikiguzi kinini, cyane iyo bwerekeye ibyaha bikomeye nk’icyaha cya Jenoside.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *